Гендар

Ге́ндар (англ.: gender, ад лац.: genus «род») — сацыяльная катэгорыя, якая вызначае асаблівасці полавых паводзін і грамадскай стратэгіі асобы.

Гендар
Вывучаецца ў	гендарныя даследаванні^[d], сацыялогія, філасофія, gender psychology^[d], feminist theory^[d], women's studies^[d] і men's studies^[d]
Код WordLift	data.thenextweb.com/tnw/…
Процілегла	gender-critical feminism^[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пол і гендар

Паняцце гендарная роля запазычаў з граматыкі і ўвёў у навукі пра паводзіны сексолаг , якому ў 1955 пры вывучэнні інтэрсексуальнасці і транссексуальнасці трэба было размежаваць агульнапалавыя ўласцівасці, пол як , ад сексуальна-генітальных, сексуальна-эратычных і сексуальна-пракрэатыўных якасцей. Затым яно стала шырока выкарыстоўвацца сацыёлагамі, юрыстамі і амерыканскімі феміністкамі.

У грамадскіх навуках і асабліва ў фемінізме «гендар» набыў вузейшае значэнне, пазначаючы «сацыяльны пол», гэта значыць сацыяльна вызначаныя ролі, ідэнтычнасці і сферы дзейнасці мужчын і жанчын, якія залежаць не ад біялагічных палавых адрозненняў, а ад сацыяльнай арганізацыі грамадства. Цэнтральнае месца ў гендарных даследаваннях займае праблема мужчын і жанчын.

З пункту гледжання структурнай сацыялогіі, і ў поўнай адпаведнасці з традыцыяй Дзюркгейма, пол сам па сабе ёсць з’ява сацыяльная, таму выкарыстанне тэрміна «гендар» уяўляе сабой , але яго выкарыстанне заклікана падкрэсліць, што гаворка ідзе пра сацыялагічны падыход да пытання пола, калі гаворка ідзе пра шырокую дыскусію.

У краінах, дзе развіта дакументарнае пацверджанне асобы, сацыяльны пол звычайна супадае з замацаваным у дакументах полам, гэта значыць з , выключаючы выпадкі трансгендарнасці.

Звычайна ў грамадстве можна адрозніць два гендары — мужчынскі і жаночы, аднак набор гендараў бывае значна шырэйшы, у прыватнасці, у Тайландзе адрозніваюцца пяць гендараў, уключаючы і два гендары лесбіянак, якія адрозніваюцца і . У чукчаў да канца XX стагоддзі адрозніваліся мужчыны-гетэрасексуалы, мужчыны-гетэрасексуалы, якія насілі жаночую адзежу, мужчыны-гомасексуалы, што насілі жаночую адзежу, жанчыны-гетэрасексуалкі і жанчыны, якія насілі мужчынскую адзежу. Пры гэтым нашэнне адзежы магло азначаць і выкананне адпаведных сацыяльных функцый.

Гл. таксама

• Гендарная роля
• Гендарная ідэалогія

Зноскі

1. Дугин А. Г. «Социология пола (Структурная социология)» Архівавана 28 снежня 2010. // «Структурная социология» Архівавана 30 верасня 2021.. — М., 2010.
2. «Превращение пола»